10/2021 Μονεμελές Εφετείο Κρήτης
Σημασία
Ευθύνη τραπεζών να αποζημιώσουν πελάτες τους λόγω κακής διαχείρισης χρημάτων τους σε επενδυτικές υπηρεσίες. Επιδίκαση αποζημίωσης 5.000€ σε κάθε πελάτη της τράπεζας για την ζημία που υπέστη.
Νομικά
Η εκ μέρους της τράπεζας παράλειψη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων εκτίμησης των συμφερόντων του πελάτη, διαφώτισης, παροχής συμβουλευτικής καθοδήγησης και προειδοποίησης αυτού, θεμελιώνει αποζημιωτική ευθύνη αυτής.
Οι συγκεκριμένες υποχρεώσεις παραβιάζονται μεταξύ άλλων και στις περιπτώσεις που παραλείπεται η παροχή όσων πληροφοριών είναι απαραίτητες στο συγκεκριμένο αποδέκτη των επενδυτικών υπηρεσιών, προ κειμένου αυτός να είναι σε θέση να αντιληφθεί την μορφή της προτεινόμενης σε αυτόν τοποθέτησης των κεφαλαίων του και κυρίως, να κατανοήσει όσους κινδύνους συνδέονται με τη ζημιογόνο για τον ίδιο εξέλιξη αυτής.
Οι προϋποθέσεις, στις οποίες θεμελιώνεται αστική ευθύνη σε αποζημίωση λόγω αδικοπραξίας, δε διαφέρουν από εκείνες του άρθρου 8 του Ν. 2251/1994, που μεταξύ άλλων ρυθμίζει και τις περιπτώσεις ευθύνης λόγω παροχής τραπεζικών επενδυτικών υπηρεσιών (ΑΠ 2212/2014, ΜΕφΑθ 4254/2017 ο.π.).
Στηρίζονται όμως και στον Τραπεζικό Κώδικα Δεοντολογίας και ειδικότερα στις εξής αρχές του.
Από τη συναλλακτική σχέση που δημιουργείται μεταξύ τράπεζας και πελάτη προκύπτουν τόσο γενικής φύσης υποχρεώσεις, όσο και ειδικής, για τις τράπεζες οι οποίες έχουν τη βάση τους σε συγκεκριμένη σχέση. Τούτο συμβαίνει κυρίως για τους εξής λόγους:
α) η τράπεζα είναι επαγγελματίας και γνώστης της αγοράς χρήματος, με ευρύτατη πληροφόρηση στον χρηματοπιστωτικό τομέα, λόγω δε της θέσης της αυτής, μπορεί να προκόψει υποχρέωση της να καταστήσει τον πελάτη της κοινωνό ορισμένων πληροφοριών ή να του παράσχει συμβουλές,
β) από τη συμπεριφορά της τράπεζας εξαρτάται πολλές φορές ακόμη και η οικονομική κατάσταση του πελάτη της,
γ) οι σχέσεις τράπεζας και πελάτη έχουν εμπιστευτικό και άρα ιδιαίτερα ευαίσθητο χαρακτήρα, δεδομένου ότι η τράπεζα γνωρίζει πολλά προσωπικά και ενδεχομένως απόρρητα στοιχεία του πελάτη της,
δ) τα πιστωτικά ιδρύματα δεν είναι απλές εμπορικές επιχειρήσεις, αλλά επιτελούν σημαντικότατη λειτουργία στην εθνική οικονομία κάθε χώρας διότι χρηματοδοτούν το εμπόριο και τη βιομηχανία. Η θέση αυτή των τραπεζών τους επιβάλλει την υποχρέωση ομαλής και καλόπιστης συνεργασίας τους με τους πελάτες τους και
ε) η τράπεζα έχει κατά κανόνα μεγαλύτερη οικονομική ισχύ από τον πελάτη της.
Απόφθεγμα
Οι τράπεζες έχουν ευθύνη όταν διαχειρίζονται επενδυτικά προϊόντα με τα χρήματα πολιτών αφού διαθέτουν ειδικές γνώσεις για τις χρηματιστηριακές συναλλαγές, ενώ ο μέσος επενδυτής είναι συνήθως άπειρος και έχουν και ίδιο οικονομικό όφελος για την παροχή των συμβουλών τους.