Skip to main content

Ακύρωση διαθήκης : Ηθική κατάπτωση – Εκμετάλλευση διαθέτη

754/2009 Άρειος Πάγος

Η δωρεά μεγάλου ποσοστού της περιουσίας σε γηροκομείο δεν συνιστά λόγο ακύρωσης διαθήκης.

Η «ηθική κατάπτωση» του διαθέτη ως λόγος ακυρότητας απαιτεί η εγκατάσταση του τιμώμενου να ενέχει στοιχεία αδικαιολόγητης περιφρόνησης στους νόμιμους κληρονόμους.

 

8/2019 Εφετείο Ναυπλίου 

Ακυρότητα διαθήκης λόγω εκμετάλλευσης του διαθέτη από πρόσωπο που του παρείχε υγειονομική περίθαλψη όταν ήταν ανήμπορος.

Η εξάρτηση του διαθέτη για λόγους υγείας από τον εγκαθιστάμενο στη διαθήκη, μπορεί να οδηγήσει σε ακυρότητα της λόγω αντίθεσης στα χρηστά ήθη.

Σχόλιο. Δύο τυπικές περιπτώσεις αμφισβητούμενων διαθηκών λόγω των συνθηκών που τις κατέλιπε ο διαθέτης.

Στην μία περίπτωση ο αποβιώσας αφήνει το μεγαλύτερο ποσοστό μιας μεγάλης περιουσίας στο γηροκομείο που τον φρόντιζε. Οι συγγενείς του προσφεύγουν για την ακύρωση της διαθήκης θεωρώντας ότι το γηροκομείο εκμεταλλεύτηκε τη φροντίδα που παρείχε και απέσπασε με τρόπο αθέμιτο και ανήθικο την περιουσία του.

Το δικαστήριο έκρινε ότι η διαθήκη ήταν ισχυρή και για την κήρυξη της ως άκυρη πρέπει να υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που να δείχνουν ότι δεν είχε την ηθική ή την κρίση να διαθέσει την περιουσία του όπως θέλει ακόμα και αν περιφρόνησε τους νόμιμους κληρονόμους με την τελευταία του βούληση.

Στην επόμενη υπό εξέταση περίπτωση το δικαστήριο έκρινε διαφορετικά. Ο διαθέτης αναγκάστηκε να αφήσει περιουσία του στο πρόσωπο που τον φρόντιζε και τον γηροκομούσε για να έχει αξιοπρεπή γηρατειά ενώ το εγκαθιστάμενο πρόσωπο εκμεταλλεύτηκε την ψυχολογική του ανάγκη κατά τρόπο μη νόμιμο και αποδεκτό.

Οι δύο αποφάσεις δείχνουν ότι τα δικαστήρια μπορούν να αχθούν σε διαφορετικά συμπεράσματα σε παρόμοια νομικά προβλήματα. Αυτό αναδεικνύει ότι η ακυρότητα μιας διαθήκης κρίνεται ανά περίπτωση χωρίς δεδομένους κανόνες αλλά σε σχέση με το τι αναδεικνύεται στην αποδεικτική διαδικασία.